In het karper wereldje gebruikt men veel
Engelse termen. Het is zo gebruikelijk dat ook ik er niet onderuit
geraak. Als het kan, en er een Nederlandse alternatief bestaat
dan gebruik ik dit.
|
Hengels |
Op een gekende karpersite las ik onlangs
nog dat de minimum uitrusting van een karpervisser uit een zestal
hengels bestaat. Nu dat noem ik al een uitrusting van een fanatiek
karpervisser die dan wel zelden andere vissoorten belaagt, of van een
verzamelaar. Maar het kan natuurlijk. Ook ik heb hengels die ik
alleen in uitzonderlijke situaties gebruik. Als ik ze dan ook nog bij
de hand heb als dat nodig is, dan heb ik geluk.
Zelf beschik ik hooguit over drie specifieke karperhengels en gebruik ik
enkele andere hengels bestemd voor een andere vissoort of viswijze als dat
nodig blijkt of als ik denk hierdoor meer sport te beleven of meer te
kunnen vangen.
Een karperhengel moet aan enkele voorwaarden voldoen.
Hij moet sterk genoeg zijn om lood en aas over een bepaalde afstand te
werpen en
soepel genoeg om korte, krachtige karperruns op te vangen.
Op karperhengels staat steeds de Lb waarde aangegeven. Dit is het
gewicht dat nodig is om de hengeltop in een hoek van 90° te brengen ten
opzichte van het achtereind.
1 Lb is 1 engelse pond of 453.6 gram.
Bij volle belasting buigt de hengel dus in een hoek van 90°.
Dat kan alleen de top zijn, dan heeft deze hengel een topactie/fasttaper.
Buigt hij hierbij tot in ongeveer de helft dan is het een
halfparabolische of mediumtaper.
Is de buiging tot bijna aan het handvat dan heeft hij een parabolische
of slowtaper actie.
Ook het werpgewicht is aangegeven. Hoe hoger de testcurve, hoe hoger
het ideale werpgewicht zal liggen. Wat niet wil zeggen dat je nu altijd dit gewicht op die hengel moet gebruiken. Alleen beïnvloed een lager
gewicht de werpafstand en een hoger overbelast de hengel
waardoor die lui komt.
Een richtlijn is de lb waarde maal 30 om ongeveer het ideaal werpgewicht
te kennen.
Dus 2lb x 30 = 60 gram.
De testcurve zegt wat over het werpgewicht, maar niet over hoe ver je
met een hengel kunt werpen. Wanneer je een slow tapered hengel hebt met
een test curve van 3,5lb, dan gooi je met deze hengel niet zo ver als
met een fast tapered 3lb hengel. En zo zijn er nog een paar zaken die
bepalend zijn in de keuze van een hengel voor het karpervissen
De lengte van een karperhengel wordt
aangegeven in foot (ft). Een foot is 30,48 cm. Hengels voor het vissen
op karper heb je vanaf 9 à 10ft tot 13ft. De korte 10ft hengel worden
vooral gebruikt bij het vissen op plekken met weinig ruimte. Vooral
wanneer je de hengels moet afleggen met de boot is een korte hengel zeer
prettig in gebruik. De 12ft is de meest gebruikte lengte hiermee kun je
eigenlijk overal mee uit de voeten. Een 13ft karperhengel is
voornamelijk gemaakt om echt ver mee te kunnen werpen. Soms kan een foot
extra lengte echter ook handig zijn wanneer je in de oeverzone veel
stenen hebt liggen, zoals op de rivier bijvoorbeeld.
Wat niet staat aangegeven is de lijndikte. Het spreekt vanzelf dat je op
een lichte dobberhengel geen lijn van 20 kg kunt gebruiken zonder de
hengel over te belasten. Met een te lichte lijn is de kans dan
weer veel groter dat deze breekt voordat de actie van de hengel kan
benut worden. De buigingsweerstand van de hengel blijft dus onbenut.
Resultaat is dat je de lijn reeds stuk slaat bij de aanslag of dat
de lijn breekt voor dat de slip in werking treedt. Een regel is minimum 5 maal de testcurve. Maar dat vindt ikzelf wat aan de lichte
kant en kies ik voor 8 maal. Dus bij een hengel van 2 Lb is dit
900gran x 8 = 7.2 kg.
In hoofdzaak zijn er slechts drie soorten karperhengels en dat zijn:
Dobberhengels
Dit zijn hengels voor het vissen met dobbers. Dobbervissen doen we
meestal nooit ver uit de kant, daardoor is het van groot belang dat een
dobberhengel een goede parabolische actie bezit. Dit om de directe
klappen van de vaak kortbij vechtende karper op te vangen. Dus een hengel
die over de volledige lengte gelijkmatig doorbuigt.
Dobberhengels zijn over het algemeen ook iets langer, ongeveer 3.90
meter.
Testcurve 1.25 tot 1.75 Lb
Verwacht ik enkel kleine karpers, tot laten we zeggen 2-3 kg, dan
gebeurd het zelfs dat ik hiervoor een mathhengel gebruik.
Afstandshengels
Dit zijn de meest courante hengels in onze contreien.
Een afstandshengel is normaal wat korter, stijver en met minder ogen.
Minder ogen om verder te werpen door de geringere weerstand en stijver
om op grotere afstand de haak goed te kunnen zetten. Zelf vindt ik
hiervoor een half parabolische actie het best. Dus een hengel die soepel
is tot in de helft van de lengte. Hiermee kan zacht aas als
deeg en aardappel ook nog goed geworpen worden. Lengte ongeveer 3.6
meter. Testcurve van 2 tot
2.75 Lb.
Grote merenhengel
Deze hengel gebruiken we hoofdzakelijk om op grote afstanden van meer dan
100 meter te vissen. Het is dan ook een zwaardere hengel die flink wat gewicht
over die afstand kan wegzetten. Lengte ongeveer 3.9 meter. Testcurve
+3 Lb |
|
Molens |
Eigenschappen
algemeen
Goede molens zijn niet echt goedkoop, maar voorkomen op termijn
teleurstellingen.
Een goede karpermolen moet in de eerste plaats over een goede slip
beschikken. Verder moet de as van de molen stevig zijn om eventueel
verbuigen tijdens de dril te voorkomen. Bij verbuigen werkt de slip
immers niet meer naar behoren met bijna onvermijdelijk lijnbreuk tot
gevolg. Verbuigen gebeurt meestal enkel als er grote kracht op
uitgeoefend wordt. Dat betekend grote vis, en juist die vissen
willen we toch wel vangen.
Verder moet de molen voorzien zijn van een draaiende lijnrol aan de
beugel.
Liefst eentje uit hard metaal dat niet insnijd. De lijn moet
ook mooi gelijkmatig opspoelen. Als je daarbij van plan bent om op
grote afstand te vissen dan moet de spoel ook voldoende lijncapaciteit
hebben.
Verder kan je kiezen uit een slip bovenop of achteraan op de molen. Een
slip achteraan op de molen is niet zo precies in te stellen waardoor de
slip soms schokt met kans op lijnbreuk. Een slip bovenop is bijna
traploos in te stellen bij goede molens en veruit verkiesbaar.
Baitrunner is een term die bij karpermolens algemeen gebruikt wordt. In
feite is dit een bijkomende slipstand op de achterkant van de molen waarbij met een kwartdraai van de molenslinger de vrijloop veranderd in
vechtslip. Bijna onmisbaar bij het statisch vissen.
|
|
Welke molen
Er zijn echter zoveel molens op de markt dat het vaak moeilijk kiezen is. Kies in de eerste plaats reeds voor een goed merk en test hem even
door een flinke draai aan de slinger te geven. Als de molen soepel en
stabiel draait dan zit het reeds voor een deel goed.
De combinatie molen/hengel moet in de eerste plaats in evenwicht zijn.
Dobberhengel:
We gaan dus geen monster van een molen op een lichte dobberhengel
plaatsen. Deze hoeft ook niet over een enorme lijncapaciteit te
beschikken aangezien we met de dobber meestal dicht onder de kant vissen
Daarbij is een baitrunner ook niet nodig. Het belangrijkste is hier
zeker de slip. Door de kortere afstand tussen hengel en vis kunnen we
niet echt rekenen op de rek in de lijn of op de parabolische actie van
de hengel om de klappen van de vis op te vangen en moeten we dus kunnen
rekenen op een perfect afgestelde slip.
Omdat we hier vaak in qua afmetingen kleinere molens gaan
komt het er zeker op aan voor een zeer goede kwaliteit te kiezen. Juist
in deze klasse zijn dit vaak de duurste molens.
Afstandsvissen:
Hier moeten we in de eerste plaats wel over flink wat lijncapaciteit
beschikken. Daarbij is een baitrunner erg handig en bijna
onmisbaar.
|
Lijnen |
Monofilament of gevlochten lijn, gekleurd
of zo onzichtbaar mogelijk. Het eeuwig discussiepunt. Lees daarom
eerst onderstaand artikel met de voor en nadelen van Nylon, gevlochten
draad en fluocarbon.
Klik
hier om naar het artikel te gaan. |
Er zijn in principe drie soorten visdraad
voor het vissen op karper. Te weten gevlochten-, nylon- en fluorocarbon
visdraad. Deze karperlijnen / hoofdlijnen hebben allemaal verschillende
kenmerken en toepassingen. Denk hierbij aan schuurbestendigheid,
rek, zichtbaarheid, afzinksnelheid, werpeigenschappen en de mate waarin
een lijn kinkt/tordeert.
Onderstaand schema heeft een overzicht.
x = weinig, xxx = heel goed
|
Gevlochten vislijn |
Nylon vislijn |
Fluorocarbon vislijn |
Schuurbestendigheid |
x |
xx |
xxx |
Hoeveelheid rek |
x |
xxx |
xx |
Zichtbaarheid |
xxx |
xx |
x |
Last van kinken |
x |
xx |
xxx |
Afzinksnelheid |
Zowel drijvend als zinkend |
1.18 |
1.78 |
Uitvaren met de boot |
xxx |
xx |
x |
Werpeigenschappen |
x |
xxx |
x |
Trekkracht in verhouding tot diameter |
xxx |
xx |
x |
Knopentrekkracht |
x |
xxx |
xx |
Visafstand |
Tot 300 meter |
Tot 110 meter |
Tot 80 meter |
Levensduur |
Meerdere jaren |
1 jaar |
Meerdere jaren |
Enkele extra bedenkingen in het kort voor
het karpervissen.
-Vis ik met de pen op ondiep water dan kies ik resoluut voor nylon. De
rek vangt de korte runs veel beter op.
--Bij een bodem bezaait met stenen of mossels kies ik ook resoluut voor
nylon.
Beschadigingen aan het nylon bij dit soort bodem is vrij normaal. Nylon
heeft het voordeel dat, als het wat beschadigt is, dit veel
minder effect heeft op de trekkracht dan bij beschadigde gevlochten draad.
--Op onnatuurlijke waters zoals stadsvijvers, op druk beviste
(overbeviste) waters en vijvers, en op dressuurwater kies ik vaak ook voor nylon.
Meestal omdat het gros van de karpervissers met gevlochten draad vist en
de dressuur zo wat verbroken wordt.
--Vis ik op afstand dan kies ik resoluut voor gevlochten draad omdat het
kontact met de vis en het zetten van de haak directer is.
--Vis ik gericht op grotere vis, ook dan kies ik voor gevlochten draad. Bij een grotere trekkracht is de minimale diameter van een gevlochten
lijn een sterk voordeel. Wil je dezelfde trekkracht in nylon dan ga je
reeds naar een vrij dikke diameter en de lijn is dan ook veel stugger.
|
OnderLijnen / Leaders |
Een karper
leader is een zinkende lijn die je aan je
hoofdlijn bevestigd voor de karper onderlijn
(rig). Een leader heeft meerdere voordelen.
De belangrijkste zijn snel te monteren,
slijtvast en camouflage. De karper leaders
zijn meestal gemaakt van soepel zinkend
materiaal al zijn er ook nog leaders met een
kern van lood. Toch zien we de markt van
leadcore afnemen door nieuwe
noviteiten als polymeer leaders, unleaded
leaders, tungsten tubes en fluorocarbon die
milieu vriendelijker zijn.
Zoals eerder aan gegeven zijn de leaders
zinkend waardoor ze perfect de contouren van
de bodem aannemen. Het voordeel hiervan is
dat de karper niet tegen je hoofdlijn
aanzwemt of ziet en schrikt. Verder is de
leader dus goed schuurbestendig en ideaal
voor het vissen in de buurt van obstakels.
Je kunt leaders zelf maken maar je kunt ze
natuurlijk ook gewoon kant-en-klaar kopen.
Gelukkig is er veel keuze omdat vrijwel alle
betere karpermerken wel leaders in hun
assortiment hebben. Bij de aanschaf van
kant-en-klare leaders dien je goed te letten
op de lengte er van. Des te meer obstakels
je verwacht in een water des te verstandiger
het is om een wat langere leader te
gebruiken. In de regel wordt er veel gevist
met leaders tussen de 40 en de 90
centimeter. .
|
Haken |
De keuze in karperhaken is enorm en het is
dan ook moeilijk een keuze te maken.
Een eerste vereiste is dat de haak vlijmscherp is. Vervang hem liever
dan slijpen. Uiteraard is de keuze van een haak persoonlijk maar
soms werkt de ene beter dan de ander met een bepaald viswijze of rigsysteem.
Materiaal
waar de haak van gemaakt is
Als eerste hebben we het materiaal waaruit de haak gemaakt is, elk met
zijn voor en nadelen.
Rond metaal:
Nadelen: ze buigen vaak uit, roesten en zijn vrij zwaar.
Voordelen: ze zijn vrij goedkoop en bij een pop-up presentatie hoef je
veel minder uit te loden.
Platgeslagen metaal:
Idem als hierboven, alleen buigen ze minder vlug uit. De haaksoort die
ik gebruik bij het gericht vissen op grote exemplaren.
Carbon/Teflon:
Deze haken zijn enorm licht wat in het voordeel speelt bij de
aaspresentatie. Ze buigen niet uit maar breken bij een te hoge
belasting.
Carbon/Metaal:
De combinatie van carbon en metaal combineren de voordelen van beide
grondstoffen en beperken de nadelen. Het zijn dus zowat de beste
haken in de meeste omstandigheden. Wel prijzig. |
|
Het
Type haak
Meestal zijn alle haaksoorten met of zonder weerhaak te verkrijgen.
Er bestaan talrijke soorten, elk met hun variaties. Wel of niet
gecoat of met een speciaal met laser gescherpte punt. Het aas bepaald
in grote mate de vorm van de haak. Vis je met boilies dan is een iets
ruimere haakbocht met een naar binnenstaande haakpunt iets beter.
Maïs bevestigt ook gemakkelijker op een haak met een ruimere bocht.
Wormen vragen dan weer een langere steel.
Hieronder enkel verschillende modellen.
Korte haaksteel:
Minder zichtbaar. Weinig
weerstand bij het bodemvissen. Buigt ook minder vlug uit
Lange haaksteel:
Meer geschikt voor drijvend vissen
of wormvissen.
Anti eject haak:
Een haakmodel dat lichtelijk doet denken aan een benthook. Echter deze
haak heeft wel de voordelen: bijvoorbeeld het anti eject effect, maar
niet de nadelen zoals de verwondingen die een echte benthook aan kan
richten aan de binnenkant van een karperbek. Het beste is hij te
gebruiken met een gevlochten onderlijn.
Halflange steel:
Vb intruder. Een haak met een semi lange steel, een mooie rechte punt
en een recht oogje. Door deze eigenschappen is de Intruder uitermate
geschikt om een Trigger rig mee te maken.
Pop-up haak:
Voor het maken van pop up montages door de lange steel. Op deze steel is
het maken van een D of een lus geen probleem. Het iets naar binnen
gebogen oog zorgt voor een beter inhaking. Zo draait de haak in de
onderbek van de karper en dat is het stevigste punt in de bek! Hierdoor
heeft u dus minder kans op uitscheuren of losschieters.
Lange afstandshaak:
De naam van de haak zegt eigenlijk al genoeg: een haak die zeer geschikt
is voor het vissen op lange afstand. Vooral door de kleine weerhaak die
er voor zorgt dat de weerhaak snel en geheel doordringt. Hij werkt het
beste in combinatie met een gevlochten onderlijn.
Method haak:
Deze haak heeft een extreem ruime haakbocht. Hierdoor erg geschikt voor
het vissen met bijvoorbeeld maïs. |
Lange steel/anti eject/lange afstand/
Pop-up/Method/Intruder |
De
haakgrootte
Altijd volgens de grootte van het aas en ook een deel volgens het
gewicht van de belaagde vis, al kan je dit natuurlijk niet altijd
voorzien. Vis je met boilies dan kan onderstaand lijstje een leidraad
zijn.
Aasgrootte/Haakmaat
10 mm/12-10
14 mm/10-8
16 mm/8-6
18 mm/6-4
>20 mm/2
Populairst is momenteel een haakmaat 6.
|
Lood |
Het
gewicht:
Het lood heeft als enige doel de dobber uitloden of de montage op
grotere afstand op de bodem te brengen. Het gewicht wordt bepaald door
de afstand waarop we vissen en soms de stroming. Verder kan het bij zelfhaaksystemen soms ook beter zijn een iets zwaarder lood te kiezen om
dat dit het zelfhaak effect verbeterd.
Let er op dat je het maximaal werpgewicht van je hengel niet overschrijd.
De Vorm:
Kogellood:
De karper hoeft het lood niet om te draaien en zal daardoor minder snel
argwaan hebben. Het heeft ook zeer goede prikeigenschappen, maar is
niet geschikt om ver en precies te werpen.
Plat lood:
Gebruiken we bij stroming of als we zeker willen zijn dat het lood
terplaatse blijft liggen. Sommige hebben daarbij noppen voor extra
grip. Het heeft een zeer directe prikweerstand maar heeft slechte
werpeigenschappen.
Peervormig/Arlesey bomb:
Is door zijn vorm zeer goed ver te werpen en de prikeigenschap bouwt
het lood geleidelijk op wanneer het lood opgetild wordt.
Vleugelvormig lood:
De zogenaamde raiser. Zinkt iets langzamer en zal de montage niet snel
in de war brengen. Daarbij komt het zeer vlug omhoog van de bodem.
Goed als je op een bodem met hindernissen vist.
Anti tangle lood:
Het lood is hierbij voorzien van een siliconen buisje.
Voordelen
hiervan zijn: De lijn kan niet om de wartel van het lood draaien.
Het
zakt veel minder weg in zachte bodem. Bij ruwe bodem wordt de lijn veel
minder beschadigt en ze haakt veel minder vlug vast achter stenen of
takjes. De karper hoeft het net als bij kogellood niet te draaien.
Steenlood:
Een lood dat er uitziet als een steen. |
|
De kleur:
Tegenwoordig is bijna alle lood gecoat. Je kan het krijgen van zwart,
bruin tot zandkleurig. Of het enig effect heeft ? Ik denk het meest in
onze beurs en anders waarschijnlijk alleen als de vis zéér argwanend is. Maar in dit geval kan je kiezen voor een natuurlijke vorm.
Natuurlijk lood:
Er wordt nu meer en meer lood aangeboden die er uitziet als een steen of
dat ook in werkelijkheid is. Als je op zeer argwanende karper vist
misschien het proberen waard. Maar het is misschien een goed idee,
zeker nu er steeds meer gepraat wordt om lood voor milieu redens te
verbieden. Al is dit wetsvoorstel momenteel juist weer verworpen, maar
het kan met tijd weer op tafel komen.
Mede hierdoor is er nu ook reeds lood of eerder werpgewicht in glas te
verkrijgen.
Steenlood zelf maken
Een steen gebruiken in plaats van
lood als gewicht geeft zijn voordelen. Ze zijn te vinden in alle maten
en gewichten en perfect gecamoufleerd. Ga je met het vliegtuig op
visreis, dan is het gewicht aan lood vaak ook een probleem.
Alles wat je nodig hebt zijn wartels en twee componentenkit uit de doe
het zelf zaak. De twee componentenkit is eenvoudig te verwerken. Van
de stopverfachtige substantie maak je eerst een balletje waar je de ene
zijde van de wartel indrukt en vervolgens druk je de kit tegen een
steen/kei naar keuze. Na ongeveer 20 minuten is de kit uitgehard en je steenlood gebruiksklaar. |
|
Karperdobbers |
Persoonlijk vindt ik karpervissen met een
dobber nog steeds een van de spannendste manieren van karpervissen.
Welke pen ik daarvoor gebruik heeft weinig belang als ze maar goed
zichtbaar is en zo licht mogelijk als het weer en de stroming toelaat.
Er is trouwens een uitgebreide keuze van mooie en goede karperdobbers.
Als ik de kanten afloop gebruik ik zelfs soms een mini dobbertje met
alleen maar een kleine loodhagel die alleen dient om de lijn op de bodem
te houden.
Het hoeven niet altijd speciale karperdobbers te zijn. Onderstaand
enkele dobbers waar ik geregeld mee vis. De twee kleinste hebben een
draagvermogen van 0.8 gr. |
Enkele van mijn favoriete karperdobbers
|
|